Historia Jeleniej Góry
Prawdopodobnie na terenie miasta istniał nieznany z nazwy słowiański gród, którego założenie polska tradycja przypisuje Bolesławowi III Krzywoustemu w 1108 roku. Początki Jeleniej Góry w dzisiejszej postaci datują się jednak przypuszczalnie dopiero na połowę XIII wieku. Związane są z akcją osadniczą kolonistów niemieckich, prowadzoną przez Bolesława II Rogatkę. Dogodne usytuowanie osady na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych do Czech i Niemiec umożliwiło prężny rozwój. Młode miasto otrzymywało od śląskich władców liczne przywileje. W następnych stuleciach zasłynęło z wyrobu i eksportu płótna, było także ośrodkiem górnictwa i hutnictwa. Data uzyskania praw miejskich jest bliżej nieznana, można jednak przyjąć, że osada rzemieślniczo-targowa od początku uzyskała status miejski i odpowiednie rozplanowanie przestrzenne, otrzymując nazwę „Hirschberg”. W 1392 r. Jelenia Góra przeszła pod panowanie czeskie, a w 1527 r., po śmierci króla Ludwika, ostatniego z Jagiellonów na tronie czeskim – miasto znalazło się w granicach monarchii Habsburgów. Po wojnie trzydziestoletniej Jelenia Góra stała się jednym z najbogatszych miast na Śląsku. Pomyślny rozwój przerwany został w 1742 r., kiedy to Śląsk został zbrojnie wcielony do państwa pruskiego, co odcięło miasto od dotychczasowych rynków zbytu. Wiek XIX znów jednak okazał się dla Jeleniej Góry pomyślny. Pojawiły się inwestycje przemysłowe, wzrósł też gwałtownie ruch turystyczny w Karkonoszach, dla którego Jelenia Góra stanowiła naturalną bazę wypadową. Do dalszego wzrostu gospodarczego przyczyniło się doprowadzenie linii kolejowych – w 1866 r. od strony Zgorzelca oraz w 1867 r. z Wrocławia. W czasie II wojny światowej miasto nie doznało żadnych zniszczeń. Zostało zajęte przez wojska radzieckie dopiero po kapitulacji Niemiec w dniu 8 maja 1945 roku. Wskutek ustaleń jałtańsko-poczdamskich Jelenia Góra została przyłączona do Polski, a zamieszkujący ją Niemcy zostali przymusowo wysiedleni. Na ich miejsce przybyli polscy przesiedleńcy z Kresów.Po II wojnie światowej Jelenia Góra zachowała status miasta powiatowego, a w 1975 r. została stolicą nowego województwa, na co miała wpłynęła nie tylko jej silna pozycja gospodarcza w regionie, ale i kulturalna. Po reformie administracyjnej w 1999 r. województwo jeleniogórskie stało się częścią składową województwa dolnośląskiego, a miasto powróciło do rangi stolicy powiatu.
Zabytki Jeleniej Góry
1.Grzybek
Wzgórze Krzywoustego (niem. Hausberg) – położone w zakolu Bobru, w okolicy ujścia Kamiennej wzgórze (375 m n.p.m.) Wysoczyzny Rybnicy. Od zachodu wzgórze graniczy z wiaduktem kolejowym linii Jelenia Góra-Gryfów Śląski oraz Jelenia Góra-Szklarska Poręba. Pomiędzy wzgórzem a korytem rzeki prowadzi odnowiona droga spacerowa do Siedlęcina przez Perłę Zachodu. Na szczycie wzgórza znajduje się wybudowana w 1911 roku, wieża widokowa (22 m), z racji charakterystycznego dachu zwana Grzybkiem, z której rozpościera się panorama na Karkonosze oraz miasto Jelenia Góra. Początkowo na jej szczycie i u jej stóp funkcjonowała restauracja, która po wojnie została zlikwidowana. Obecny wygląd wieża zawdzięcza rewitalizacji, którą ukończono w 2009 roku. Budynkiem opiekuje się Stowarzyszenie im. św. Brata Alberta, a wstęp na taras widokowy jest bezpłatny.
Brama Wojanowska i baszta Wojanowska – stanowiły część średniowiecznego kompleksu obronnego który strzegł drogi do Wojanowa. Lochy pełniły funkcję więzienia. W 1480 r. wieża wskutek silnego wiatru zawaliła się grzebiąc 5 osób. Szybko ją odbudowano dodając zegar i kopułę z latarnią i w takim stanie przetrwała do dziś. Brama, zwana Wojanowską, którą strzegła owa wieża, znajdowała się u wylotu obecnej ul. Konopnickiej. Wyburzono ją w 1755 roku, a obrys uwidoczniono później w bruku ciemniejszą kostką. W roku 1756 postawiono tutaj barokową bramę spełniającą funkcję porządkowo-rogatkową. Na filarach umieszczono herby: pruski, śląski, miejski oraz inskrypcję. W 1869 r. bramę rozebrano i przeniesiono do koszar przy ul. Obrońców Pokoju. Po renowacji w 1998 roku wróciła na dawne miejsce.
Ratusz w Jeleniej Górze – barokowa budowla wzniesiona w roku 1749, przebudowana w 1924 roku. Obecnie ratusz jest siedzibą władz samorządowych i administracyjnych miasta.Pierwszy ratusz w Jeleniej Górze został wzniesiony na początku XIV wieku. Po kilku pożarach i zawaleniu się wieży, w roku 1739 budowlę rozebrano. W jej miejscu w latach 1744-1749 wniesiono nowy budynek według projektu Chrystiana Gotlieba Hedemanna. W 1750 roku uruchomiono zegar na wieży, a w piwnicach została urządzona gospoda, przynosząca miastu dochody. Ratusz został przebudowany w roku 1924, a w latach 1957-1959 przeprowadzono remont.
Kościół Górski Naszego Zbawiciela (powszechnie znany jako Kościół Wang lub Świątynia Wang) – ewangelicki kościół parafialny w Karpaczu w Karkonoszach, przeniesiony w 1842 z miejscowości Vang, leżącej nad jeziorem Vangsmjøsa w Norwegii.Kościół został zbudowany z sosnowych bali w miejscowości Vang w południowej Norwegii, na przełomie XII i XIII wieku. Powstał jako jeden z około tysiąca (przetrwało kilkadziesiąt) norweskich kościołów klepkowych (słupowych) – stavkirke. Uważany jest za najstarszy drewniany kościół w Polsce.
Pierwsze wzmianki o dobrach paulińskich pochodzą z 1655 roku i są związane z przybyciem jezuitów do Jeleniej Góry. Dzięki nim szybko utrwaliła się nowa nazwa folwarku Paulinenhof. W połowie XIX wieku folwark i otaczające je ziemie kupił znany jeleniogórski fabrykant Richard von Kramst. W roku 1855 zlecił on jeleniogórskiemu ogrodnikowi Siebenhaarowi, twórcy plant jeleniogórskich, założenie na Górze Krzyżowej parku krajobrazowego. Willę w stylu zamkowo-dworskim zlokalizował on na specjalnie uformowanej skarpie na wschodnim zboczu góry. W 1906 roku Oskar Carlo rozpoczął przebudowę i modernizację pałacu. Powierzył to zadanie wrocławskiemu architektowi Karlowi Grosserowi, który rozbudował pałac w duchu eklektycznym. Po śmierci Oscara Caro w roku 1931 obiekt został zakupiony przez Niemiecki Front Pracy, który przebudował go na centrum szkoleniowe NSDAP. We wrześniu 1945 roku pałac stał się największą państwową składnicą dolnośląskich dzieł sztuki, następne zlokalizowano w nim kasyno oficerskie dla pobliskiego garnizonu wojskowego. Od 2002 roku pałac jest własnością prywatnej spółki i mieści się w nim hotel wraz z restauracją.
